تفسیر سوره حمد 32
💐 "مالک یوم الدین"
💐 ارتباط با آیات پیشین
ادامه بحث ارتباط این آیه شریفه با آیات سابق سوره مبارکه حمد :
هشتم :
«مالک یوم الدین»، همان «الله» است که «حمد» مخصوص اوست و در عین حال به انسانی که از خود کمالی ندارد، پاداش می دهد.
«مالک یوم الدین» و قاضی روز جزاء همان «ربّ» است که آگاه کامل بر احوالات انسان است و فریب و شهادت دروغ در درگاه عدل او امکان ورود ندارد.
«مالک یوم الدین» همان «الرحمن الرحیم» است و قضاوت او با رحمت است – نه کینه و نفرت-.
نهم :
امام الطائفه سیدنا الخمینی –قدّس الله روحه القدوسی- می فرماید :
«بدان که در سوره شریفه «حمد» پس از اسم «الله» که اشاره به ذات است، این چهار اسم شریف که «ربّ» و «رحمن» و «رحیم» و «مالک» است اختصاص به ذکر داده شده، ممکن است برای این باشد که این چهار اسم شریف حامل عرش «وحدانیّت» هستند به حسب باطن؛ و مظاهر آنها چهار ملک مقرّب حق هستند که حامل عرش «تحقّق» هستند. پس اسم مبارک «ربّ» باطن «میکائیل» است که به مظهریّت «ربّ» موکّل ارزاق و مربّی دار وجود است؛ و اسم شریف «رحمن» باطن «اسرافیل» است که منشی ارواح و نافخ صُور و باسط ارواح و صُوَر است؛ چنانچه بسط وجود به اسم «رحمن» است؛ و اسم شریف «رحیم» باطن «جبرائیل» است که موکّل بر تعلیم و تکمیل موجودات است؛ و اسم شریف «مالک» باطن «عزرائیل» است که موکّل بر قبض ارواح و صور و ارجاع ظاهر به باطن است. پس سوره شریفه تا مالِکِ یَومِ الدِّینِ مشتمل بر عرش وحدانیت و عرش تحقّق است و مشیر به حوامل آن می باشد. پس تمام دایره وجود و تجلّیات غیب و شهود، که قرآن شریف ترجمان آن است تا اینجای از این سوره مذکور است»[1].
[1] تفسیر سوره حمد، ص55.
