نماز و حضور قلب
فریضه نماز برای تمام شرایع بوده است و بیش از صد آیه قرآن در مورد آن نازل شده است و جزو اولین دستورات به حضرت موسی ع و حضرت عیسی بوده است.
در مورد حضرت موسی ع در سوره مبارکه طه، آیه شریفه 14 آمده است : إِنَّنی أَنَا اللَّهُ لا إِلهَ إِلاَّ أَنَا فَاعْبُدْنی وَ أَقِمِ الصَّلاةَ لِذِکْری.
و در مورد حضرت عیسی ع در سوره مبارکه مریم، آیه شریفه 31 آمده است : وَ جَعَلَنی مُبارَکاً أَیْنَ ما کُنْتُ وَ أَوْصانی بِالصَّلاةِ وَ الزَّکاةِ ما دُمْتُ حَیًّا.
«حی علی الفلاح» در اذان به این اشاره دارد که نماز است که انسان را خوشبخت می کند.
«حی علی خیرالعمل» نیز اشاره به این است که بهترین عمل برای تکامل انسان و قرب به خدا و سیروسلوک، نماز است.
اگر راه بهتری برای سعادت و هدایت و تکامل انسان وجود می داشت، خداوند تبارک و تعالی آن راه را به ما معرفی می فرمود. یک نماز کامل و جامع می تواند تاثیر روحی بسیار زیادی بر انسان بگذارد. عدم استفاده از نماز، تباه کردن آن است.
نماز تواضع در برابر خدا و قیام و رکوع و سجود برای نشان دادن تسلیم محض در برابر خدا بودن است. انانیت و غرور انسان را از بین می برد. همه کمالات –علم، قدرت، حیات و ...- برای خدا و از اوست.
افعال و اذکار یک مجموعة کامل در راستای رسیدن به توحید و رفع انانیت انسانی (خیرالعمل) است. گوهر گرانبهای بی بدیل است.
نماز یک ظاهر و کالبدی جسمی دارد که تاثیر حقیقی و کامل برای آن نیست. بلکه نماز بعد باطنی توجه قلبی به فعل و ذکر و ارتباط روحی با خداست. فعل و ذکر را با توجه به جا آورد. این ارتباط روحی است که معراج مومن است و دوری از فحشا و منکر را به همراه دارد.
برای تقویت حضور قلب در نماز این امور سفارش شده است :
- تمرین ذکر دائمی و توجه همیشگی به حضور ذات باری تعالی.
- تلاش جهت درک بهتر عظمت الهی و جلال و جبروت این کمال بی نهایت با استفاده از آیات و روایات و علوم فلسفی و عرفانی و تفکر.
- رسیدن به توحید حبی و عاشق و واله الهی شدن.
- درک ذلت ما در پیشگاه باری تعالی با استفاده از انسان شناسی روایی و فلسفی.
- توجه به جایگاه ارزشمند نماز و معارفِ افعال و اذکار آن که در کتب اسرار الصلاه منعکس شده است.
- انجام مستحبات و نوافل.
