حضور قلب در نماز

برخی توصیه های علماء و بزرگان برای افزایش حضور قلب در #نماز: 

خارج از نماز :

۱) تلاش برای رسیدن به ذکر دائمی خداوند -تبارک و تعالی-.

۲) افزایش عشق به خداوند و رسیدن به توحید حبی تا ذکر بلکه گفتگو با خداوند -تبارک و تعالی- بالاترین لذت برای انسان شود.

قبل از نماز :

۱) دقایقی تفکر در این که در محضر خداوند هستیم و به محضر خدا می رویم.

۲) تامل در عظمت خداوند و قدرت او در هستی و توجه به صفات جمال و جلال الهی.

۳) توجه به ذلت خودمان در پیشگاه خداوند -تبارک و تعالی-

۴) توجه به ارزش و جایگاه والای نماز و برکات بسیار یک نماز با حضور قلب.

هنگام نماز :

۱) توجه به معارف نماز و اسراری که در اذکار و افعال نماز وجود دارد.

۲) انجام مستحبات و نوافل.

#اخلاق

#سیروسلوک

حفظ و تقویت انقلاب اسلامی

آیت الله جوادی آملی : بزرگترین نعمت الهی در دوران غیبت این انقلاب اسلامی است. (20 آبان 1395)

این نظام مصداق امر به معروف و نهی از منکر، دفاع و ... بلکه مقدمه برای رسیدن به نماز، روزه، عفاف، توحید، معارف اهل بیت ع، بلکه تمام عقائد و احکام می باشد.

اگر نظام جمهوری اسلامی نبود، وضع دین و مناسک دین در این کشور فاجعه بار بود و با دسیسه های نظام پهلوی و استکبار جهانی، جامعه غرق در فحشا و مادیگرایی شده، فرهنگ منحط غرب در عمق ذهن و فکر ایرانیان نفوذ کرده و انحرافات عقیدتی و فرهنگی فراگیر شده بود.

وظیفه شکر این نعمت بزرگ بر عهده همه ماست و این شکر دو گونه است : 1) زبانی. 2) عملی. شکر عملی این نعمت بزرگ حفظ و تقویت نظام مقدس جمهوری اسلامی است. امام خمینی -رحمه الله علیه- آن دین شناس عارف بصیر فرمود : «حفظ نظام از اوجب واجبات است».

وظیفه و تکلیف شرعی ما حفظ و تقویت این نظام مقدس برای حفظ دین و ایمان مردم و اجرای بیشتر و بهتر احکام و دستورات الهی است.

مهمترین عامل حفظ و تقویت این نظام، حفظ و تقویت حمایتهای مردمی از این نظام است. تمام حکومتهای انبیاء و اولیاء با حمایت مردمی شکل گرفت و بدون حمایت مردمی از بین رفت. عدم حمایت مردمی موجب می شود که دشمنان داخلی و خارجی با شورش و فتنه داخلی و توسل به ابزارهای نظامی در صدد تضعیف و این نظام و به شکست کشاندن آن خواهند داشت.

تلاش بسیار دشمنان برای جدا کردن مردم از حاکمیت -با انواع جنگ های رسانه ای و فشار اقتصادی و ...- نشان از اهمیت حمایتهای مردمی در حفظ و تقویت این نظام دارد.

از سویی برای افزایش و تقویت حمایتهای مردمی باید به دو عامل توجه داشت :

1. افزایش و تقویت آگاهی و بصیرت مردم نسبت به اهمیت و فلسفه حکومت دینی (فلسفه سیاسی اسلام) و برکات اخروی و دنیوی این نظام و پاسخ دادن به شبهات آنها نسبت به حاکمیت بر اساس دین و عملکردهای کلیت این انقلاب.

روشن است عمل به این وظیفه مستلزم مطالعه و تحقیق در مورد فلسفه سیاسی اسلام، شبهات و جریانات فرهنگی-سیاسی جامعه است.

2. افزایش و تقویت علائق و گرایشات مردمی به حاکمیت دینی. علاوه بر آگاهی و بصیرت، باید نظام محبوب و حکومت برخاسته از مکتب اهل بیت -علیه الصلاه و السلام- معشوق مردم باشد تا برای حفظ و تقویت این نظام و تبدیل شدن به «ایران اسلامی قوی» سختی و مشکلات را تحمل کرده، بلکه به جان بخرند. باید عشق به حکومت دینی، عشق رسیدن به اهداف دین و اجرای دستورات دینی، عشق به و حکومت جهانی اسلام در زمان ظهور و عشق به ولایت فقیه را افزایش داد.

این عشق و علاقه بود که باعث شد جوانان بسیاری برای شکل گیری و حفظ این نظام جان خود را فدا کنند و قدم در راه شهدای کربلا بگذارند.

بنابراین وظیفه همه ما افزایش آگاهی و علاقه به حاکمیت دینی نسبت به افرادی است که به آنها دسترسی حضوری یا مجازی داریم. ان شاء الله همه ما به بهترین وجه این وظیفه را انجام داده و شرمنده خون شهداء و اهل بیت -علیهم الصلاه و السلام- نباشیم.

زهرای مرضیه س و غذایی از تسبیح و تقدیس و تهلیل و تحمید

حضرت زهرا س و طعام تسبیح و تقدیس و تهلیل و تحمید

مرحوم صدوق در کتاب شریف معانی الاخبار، ص۳۹۶ این روایت را از وجود مقدس نبی اکرم -صلی الله علیه و آله و سلم- نقل فرموده اند :

«خُلِقَ نُورُ فَاطِمَةَ ع قَبْلَ أَنْ یَخْلُقَ الْأَرْضَ وَ السَّمَاءَ فَقَالَ بَعْضُ النَّاسِ یَا نَبِیَّ اللَّهِ فَلَیْسَتْ هِیَ إِنْسِیَّةً فَقَالَ فَاطِمَةُ حَوْرَاءُ إِنْسِیَّةٌ قَالُوا یَا نَبِیَّ اللَّهِ وَ کَیْفَ هِیَ حَوْرَاءُ إِنْسِیَّةٌ قَالَ خَلَقَهَا اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ مِنْ نُورِهِ قَبْلَ أَنْ یَخْلُقَ آدَمَ إِذْ کَانَتِ الْأَرْوَاحُ فَلَمَّا خَلَقَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ آدَمَ عُرِضَتْ عَلَى آدَمَ قِیلَ یَا نَبِیَّ اللَّهِ وَ أَیْنَ کَانَتْ فَاطِمَةُ قَالَ کَانَتْ فِی حُقَّةٍ تَحْتَ سَاقِ الْعَرْشِ قَالُوا یَا نَبِیَّ اللَّهِ فَمَا کَانَ طَعَامُهَا قَالَ التَّسْبِیحُ‏ وَ التَّقْدِیسُ‏ وَ التَّهْلِیلُ‏ وَ التَّحْمِیدُ».

حوراء، عنوانی برای زنان بهشتی است. انسیه، به انسان مونث اطلاق می شود.

تسبیح الهی، تنزیه خداوند -تبارک و تعالی- از هر  نقص و پلیدی است. اختلافی وجود دارد که تقدیس، به همان معنای تسبیح است یا معنایی نزدیک به آن را دارد. 

تهلیل، کلمه توحید «لا اله الا الله» است و تحمید، اعتقاد به این که حمد و سپاس مخصوص ذات باری تعالی است.

در ذیل روایت آمده است که غذای زهرای مرضیه س «تسبیح و تقدیس و تهلیل و تحمید» بوده است. این غذاها، غذاهای جسمانی نیست و غذاهای روحانی و معنوی است، اضافه بر این که محل بحث روایت قبل از خلق جسمانی است.

اضافه بر این که مراد ذکر لفظی و با ابزار مادی و جسمانی نیست، بلکه ذکر قلبی و روحانی است.

در تغذیه جسمانی، مواد غذایی با پوست و گوشت انسان عجین می شود. شاید در تعبیر ذکر شده مراد این باشد که اذکار قلبی تسبیح و تقدیس و تهلیل و تحمید با روح حضرت س عجین شده است. حقیقت این وجود مقدس با توحید و تحمید و تسبیح پیوند خورده است، همانطور که طبق نقل در دعای شریف ندبه حضرت رسول ص خطاب به حضرت امیر ع فرموده اند «و الایمان مخالط لحمک و دمک کما خالط لحمی و دمی».

پس این حقیقت مقدس موحد محض و قله توحید است که این معارف ناب توحیدی با روح ایشان عجین شده است. کسی که به این مرحله از توحید رسیده باشد، در اوج عصمت و قرب به خداوند -تبارک و تعالی- خواهد بود.

وقتی حضرت زهرای مرضیه س وارد محشر می شوند، ندا می آید «غضوا ابصارکم» یعنی چشمانتان را پایین بیاندازید (تفسیر منسوب به امام حسن عسکری ع، ص434). گفته شده است مراد از این تعبیر، امر تشریعی و وجوب تکلیفی به پایین انداختن چشمان نیست -که آن عالم، عالم تشریع نیست-، بلکه مراد حقیقت تکوینی است و به این معنا که عظمت حضرت فاطمه س برای ما قابل درک نیست و چشمان ما و قوه درک ما از فهم کنه این ذات نورانی عاجز است.

تفسیر سوره حمد / 13

غضب الهی، رحمت است

#رحمت صفت ذاتی باری تعالی و عین ذات باری تعالی است و هر فعلی که از این ذات متّصف به رحمت صادر می شود، ناچار صادر شده از صفت رحمت است. از سویی #غضب الهی ناشی از ذات الهی است که عین رحمت است و در نتیجه غضب نیز معلول رحمت و مشوب به رحمت است.

گاهی منشأ غضب، #احساس است. به عنوان مثال شخصی به ما ضرری می رساند و احساس خشم و انتقام برای تشفّی خاطر و خالی کردن عصبانیّت خود به ما دست می دهد.

اما گاهی منشأ غضب، #عقلانی است. به عنوان مثال مفسد فی الارض به مجازات می رسد تا نظام از اختلال و هرج و مرج حفظ شود.

غضب ناشی از احساس از ساحت باری -تعالی- به دور است و این ذات اقدس از ضرر مجرمین و نفع محسنین مبرّا است؛ همانطور که رحمت الهی از نوع تاثّر و انفعال نفسانی نیست، بلکه رحمت عقلی و از نوع افاضة کمال به ناقصی است که مستعدّ دریافت آن کمال است. (ر.ک. المیزان، علامه طباطبایی، ج12، ص86).

اقتضای رحمت الهی به بنده گناهکار و به جامعه، رفتار به ظاهر غضب آلودی است که سرچشمه آن رحمت است. این غضب مشوب به رحمت از پروردگار رئوف، لازمة عالم مادّه و زندگی دنیوی رحیم است.

غضب گاهی رحمت برای خود #شخص مورد غضب است، از آن جهت که سبب نیل او به کمال می شود، شبیه تنبیه پدر که موجب تربیت فرزند می شود، یا مانع از افزایش عذاب او می شود، مثل اعدام فرد مُفسِد که جلوی گناهان بعدی او را می گیرد، یا آن عذاب او را تطهیر می کند، مثل جهنّم که با تطهیر برخی از پلیدی ها، افراد را مستعدّ حضور در بهشت الهی می کند. به بیان امام الطائفه سیدنا الخمینی -قدس الله روحه القدوسی- : جهنم، رحمتی است در صورت غضب، برای کسانی که لیاقت رسیدن به سعادت دارند. اگر تخلیصاتی و تطهیراتی که در جهنم می شود نبود، هرگز روی سعادت را آن اشخاص نمی دیدند. (معاد از دیدگاه امام، ص289)

غضب گاهی رحمت برای #جامعه است، مثل این که برای آلوده نشدن دیگران، فرد بیمار قرنطینه می شود. این نکته همان مطلبی است که در سخن حضرت نوح -علی نبینا و آله و علیه الصلاه و السلام- به خداوند -تبارک و تعالی- آمده است. «وَ قالَ نُوحٌ رَبِّ لا تَذَر عَلَی الارضِ مِنَ الکافِرِینَ دَیَّاراً‏‏،‏‏ انَّکَ ان تَذَرهُم یُضِلُّوا عِبادَکَ وَ لا یَلِدُوا الَّا فاجِراً کَفَّاراً‏‏». (سوره مبارکه نوح، آیه شریفه 26 و 27). و خداوند -تبارک و تعالی- ‏‎‏می فرماید:‏‏ «وَ قاتِلُوهُم حَتَّی لا تَکُونَ فِتنَةٌ‏‏». (سوره مبارکه بقره، آیه شریفه 193).

از سویی باید به این نکته توجّه داشت که عذابها #نتیجة_اعمال خود انسان است و این انسان است که با اعمال خود راهی جز مجازات برای خود باقی نگذاشته است. «لا تَعْتَذِرُوا الْیَوْمَ إِنَّما تُجْزَوْنَ ما کُنْتُمْ تَعْمَلُونَ» (سوره مبارکه التحریم، آیه شریفه7).  به بیان مرحوم علامه طباطبایی «حقیقت انتقام به لحوق صورتهای پلید دردآور برای نفس انسانی بعد از موت است که ناشی از ملکات پستی است که در زندگی دنیا کسب کرده است». (المیزان، ج12، ص86).

اگر انسان درک کافی می داشت، خبث و پلیدی افعال و ملکات پست را در همین دنیا درک می کرد. «لَقَدْ کُنْتَ فِی غَفْلَةٍ مِنْ هذا فَکَشَفْنا عَنْکَ غِطاءَکَ فَبَصَرُکَ الْیَوْمَ حَدِیدٌ». (سوره مبارکه ق، آیه شریفه22).

خلاصه آن که :

هر بلایی کز تو آید، رحمتی‌ست
هر که را فقری دهی، آن دولتی‌ست

گندمم را ریختی، تا زر دهی
رشته‌ام بردی، که تا گوهر دهی

 

زهرای مرضیه س و شب قدر

تفسیر فرات کوفی، ص۵۸۱ :

عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع أَنَّهُ قَالَ: إِنَّا أَنْزَلْناهُ فِی لَیْلَةِ الْقَدْرِ. اللَّیْلَةُ فَاطِمَةُ وَ الْقَدْرُ اللَّهُ فَمَنْ عَرَفَ فَاطِمَةَ حَقَّ مَعْرِفَتِهَا فَقَدْ أَدْرَکَ‏ لَیْلَةَ الْقَدْر.

 چند کلمه ای در بیان ارتباط حضرت فاطمه س و شب قدر :

شب قدر، ظرف نزول قرآن است: «إِنَّا أَنْزَلْناهُ فِی لَیلَةِ الْقَدْرِ».

معارف و حقایق قرآن مادی نیست و نزول قرآن هم مادی نیست. نزول معنوی است و از جایگاه معنوی به جایگاه معنوی دیگری نزول کرده است.

نزول مستلزم ابتدای عالی و انتهای مادون است. ابتدای عالی، ذات باری تعالی که مجمع جمیع اسماء و صفات کمالی است و انتهای مادون وجودی است که قابلیت دریافت این حقایق و معارف را به شکل تامّ داشته باشد.

این قابلیت تنها در انسان کامل وجود دارد؛ چرا که تنها انسان کامل مظهر اوصاف کمالی الهی به شکل تامّ است و می تواند ظرف قرآن به شکل تامّ باشد.

در کتاب تاویل الآیات، ص۷۹۴ از لسان مبارک حضرت رسول ص خطاب به حضرت امیر ع آمده است : یَا أَخِی‏ وَ وَصِیِّی‏ وَ وَلِیَّ أُمَّتِی بَعْدِی وَ حَرْبَ أَعْدَائِی إِلَى یَوْمِ یُبْعَثُونَ هَذِهِ السُّورَةُ لَکَ مِنْ بَعْدِی وَ لِوُلْدِکَ مِنْ بَعْدِک.

ظرف و مظروف مادی، هیچ گاه با هم متحد نمی شوند. برای مثال آب که مظروف و کوزه ظرف است، تا ابد اگر این نسبت را حفظ کنند، نه کوزه آب می شود و نه آب، کوزه و همین طور است در دیگر موارد از انواع ظرف ها و مظروف های مادی.

اما در امور معنوی این گونه نیست؛ ظرف معنوی حقیقتی است که پذیرای امور معنوی و دریافت کننده حقایق ملکوتی است. این حقیقت، با آنچه می پذیرد و قبول می کند، وحدت یافته و یکی می شود. بنابراین حقیقتی که محل نزول قرآن است و حقایق آن را قبول کرده و ظرف قرآن شده است، با آن یکی می شود و قرآن ناطق می گردد. لذا به ذوات مقدس معصومین ع قرآن ناطق اطلاق می شود.

در میان انسان های کاملی که حقایق قرآن در آنها تجلّی یافته است، برای حضرت فاطمه س امتیاز ویژه ای است. این ویژگی از این روایات قابل استفاده است :

عوالم العلوم ، ج۱۱، قسم ۲، ص۱۰۳۰ :

فی حدیث منسوب إلى العسکری علیه السّلام قال: نحن حجج اللّه على خلقه، و جدّتنا فاطمة حجة اللّه‏ علینا.

غیبت شیخ طوسی در روایت از حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف، ص۲۸۶ :

وَ فِی ابْنَةِ رَسُولِ اللَّهِ ص لِی‏ أُسْوَةٌ حَسَنَة.

اثر معرفت عظمت الهی

 

از نشانه‌هاى معرفت به عظمت و جلال ذات اقدس حق، پى بردن انسان به حقارت و پستى خویشتن است، زیرا بنده، آنگاه که به عظمت سلطان خداوندى و سعۀ ملک او و جلالت قدرت او معرفت پیدا نمود و دانست که، ممکن، در حقیقت هیچ است و او به اندازۀ ذره‌اى مالک خیر و شر خود نیست و مرگ و حیات و حشر و نشرش به دست دیگرى است، عقل و اندیشه‌اش مقهور این عظمت مى‌گردد و در پیشگاه حضرت حق اظهار ذلت و #خشوع میکند و قلبش از مشاهده عظمت جلال او و جلالت سلطان او بیش از حد و وصف خاضع و خاشع مى‌گردد و مراقب حضور و نظر حضرت پروردگار و رد و قبول او خواهد بود، مراقبتى که یک چشم به هم زدن از آن غافل نخواهد شد.

#معرفت_خداوند

اسرار الصلوه، ملکی تبریزی (ترجمه رجب زاده)، ص311

 

خلاصه کتاب مظلومیت برترین بانو

 

به مناسبت ایام عزای حضرت صدیقه طاهری -سلام الله علیها-

خلاصه کتاب مظلومیت برترین بانو

تالیف سید علی حسینی میلانی

 

دانلود 

فهرست مباحث علم رجال

آموزش #علم_رجال

فهرست مباحث اصلی و فرعی که باید در علم رجال مورد تحقیق و بررسی قرار گیرد. (تهیه شده برای سطح پیشرفته)

دانلود 

تفسیر سوره حمد / 12

سبقت رحمت بر غضب بلکه رحمت بودن غضب

شروع با «بسم الله الرحمن الرحیم» می تواند اشاره به این نکته داشته باشد که اساس ذات، صفات و افعال الهی بر رحمت واسعه است و مجازات و غضب به دلایل عارضی، بلکه ناشی از همین رحمت است.

اهل بیت عصمت و طهارت -علیهم الصلاه و السلام- و انسانهای مقرب درگاه الهی نیز -که متخلق به اخلاق الهی هستند-، افعالشان بر پایه رحمت و محبّت بنا شده است.

در دعاهای شریف عرفه و جوشن کبیر آمده است «یا من سبقت رحمتُه غضبَه». (ای کسی که رحمتش بر غضبش مقدم شده است). همچنین در دعای 16 صحیفه مبارکه سجادیه آمده است «أَنْتَ الَّذِی تَسْعَى‏ رَحْمَتُهُ‏ أَمَامَ غَضَبِهِ». (تو کسی هستی که رحمتش جلوی غضبش حرکت می کند).

سبقت زمانی

می تواند مراد از سبقت رحمت بر غضب، سبقت زمانی باشد، چرا که در ابتدا و با اصل وجود و اعطای کمال، سراسر حقیقت بندگان غرق در رحمت الهی است. غضب ناشی از عواملی است که بعدها محقق می شود. همانطور که از وجود مقدس امام باقر -علیه الصلاه و السلام- نقل شده است : «وَ کَتَبَ عَلى‏ نَفْسِهِ الرَّحْمَةَ فَسَبَقَتْ قَبْلَ الْغَضَبِ ... فَلَیْسَ یَبْتَدِئُ الْعِبَادَ بِالْغَضَبِ قَبْلَ أَنْ یُغْضِبُوهُ».[1] («بر خودش رحمت را واجب کرد» پس رحمت از غضب سبقت گرفت ... در تعامل با بندگان با برخورد غضب آلود آغاز نکرد قبل از این که آنها او را خشمگین کنند).

سبقت ذاتی بر عرضی

می تواند مراد از سبقت رحمت بر غضب، سبقت ذاتی بر عرضی باشد. رحمت ناشی از ذات الهی است و ذات الهی متصف به رحمت و عین رحمت است و غضب عارضی و ناشی از اعمال بندگان و عدم قابلیت دریافت رحمت الهی در اعیان است.

غضب، رحمت است برای خودشان و برای دیگران و لازمه عالم ماده

چرا که رحمت صفت ذاتی باری تعالی است و عین ذات باری تعالی است و هر فعلی که از این ذات متصف به رحمت صادر می شود، ناچار صادر شده از صفت رحمت است. (این بحث ادامه دارد). 

 

---

[1] کافی، ج8، ص53.

شرح فراز «کمال الانقطاع ....» در مناجات شعبانیه

شاید اوج دعایی که انسان در رابطه اش با خداوند - تبارک و تعالی - می تواند داشته باشد، دعایی است که در مناجات شعبانیه آمده است : « [1] الهِی هَبْ لِی کَمالَ‏ الانْقِطاعِ‏ الَیْکَ، [2] وَ انِرْ أَبْصارَ قُلُوبِنا بِضِیاءِ نَظَرِها الَیْکَ، حَتّى تَخْرِقَ أَبْصارُ الْقُلُوبِ حُجُبَ النُّورِ، فَتَصِلَ الى‏ مَعْدِنِ الْعَظَمَةِ وَ [3] تَصِیرَ أَرْواحُنا مُعَلَّقَةً بِعِزِّ قُدْسِک».

شاید این دعا به سه مطلب اشاره دارد : عبودیت، عرفان، عشق. (عبد عارف عاشق).

شرح این فراز در این فایل خدمت شما ارائه می شود : 

دانلود PDF